Eyüp Tosun'dan "Kör Islık" üzerine iki çift lakırtı

 

Eyüp Tosun'un Öykülem'deki "Münir Bey" öyküsünü geç de olsa –dergi kapandıktan sonra– okudum. Hikâyenin benim gibi hayvansever kişileri rahatsız edebilecek bir konusu vardı. Ancak hikâye hem duyguyu okura geçirmede başarılıydı, hem de özgün bir anlatıma sahipti. Son yıllarda sayısı artan ve "öykü" olduğu iddiasını taşıyan çoğu metin parçasına kıyasla, gerçekten bir öykü okuduğumu bana hissettirmişti. Hâl böyle olunca, bana da yazarın tek öykü kitabı olan Kör Islık'ı edinmek kalmıştı. Nitekim, diğer öyküleri de umduğum gibi çıktı: Yazar iyi bir hikâyeci olduğu gibi, hikâyeleri iyi işleyebilecek kadar da mahir bir kalem.

Bazı öykü yazarları, kitaplarındaki her öyküde aynı kişinin/tek bir karakterin ağzıyla yazar. Özellikle de konu bütünlüğü taşıyan ve/veya yazarın kendi hayatından esinlenmeler, biyografik unsurlar taşıyan öykülerde yazarın varlığı hissedilir. Bu, –bilinçli bir tercih olduğu durumlar dışında– hikâyeleştirme sorunu olduğunu gösterir. Ama bu kitapta böyle bir şey yok ki bu oldukça değerli. Üstelik sezgilerim beni yanıltmıyorsa, yazarın hayatından bir şeyler içerdiği hâlde bu yok.

Ancak, öykülere editör eli daha çok değse kaçmayacak bazı kusurlar var. Sonuçta yazarın kendisi de editör ama bir yazarın kendi metnine dışarıdan bakabilmesi zor olduğundan, başka bir editör gözü şart.

Bazı öykülerde ara hikâyeler/kişiler, bahsi geçen bazı mevzular bir yere tam bağlanmıyor, araya girip sonradan kaçmış gibi duruyor. Hikâyeyi dallandırıp budaklandırıyor ama hikâyeye doğrudan hizmet etmiyor. Aynı durum cümle bazında da geçerli. Bazı cümleler olmasa da olur, hatta daha iyi olurmuş. Anlatıyı sekteye uğratmayan ama daha derli toplu bir metin olmasını engelleyen türden cümleler bunlar.

Veciz söz tadında genellemeleri/çıkarımları kimi sever, kimi sevmez. Aşırı kullanılmadığı ve metne akıcılığı bozmayacak şekilde yedirildiği sürece hoş olabilir bence. Yazarın böyle cümlelerden yararlanma sıklığı kararında fakat bu tür cümleler bazı yerlerde öyle "birdenbire" karşımıza çıkıyor ki, akıcılığı biraz bozuyor, eğreti duruyor.

Özne-yüklem uyumsuzluğu da redaktörün gözünden kaçanlardan.

Bunlar bir yana, yazarın tüm öyküleri kendisini keyifle, zerre sıkmadan okutuyor. Hatta "Arabesk Porno" öyküsü bana kahkaha attırdı :)

Tadımlık

Daire 7 

Himmet Bey, Ayyaş'ı tam eve girecekken yakalıyor. Ayyaş şaşkın. "Beni memleketime götürür müsün?" diyor. Ayyaş daha da şaşkın. Evine davet ediyor. Bir kadeh de ona koyuyor. 

"Yarım saate memleketindeyiz Himmet Amca," diyor, "sahi nereliydin sen?"

("Metruk Şifa", s. 70)

                                                                            Asıl yazılma tarihi: Ekim, 2020